Glaucoom


Symptomen

  • Acuut – treedt van het een op het andere moment op, gaat gepaard met heftige pijn dat zich uit in ongemak / retractie bulbus / protrusie membrana nictatans / blepharospasme
  • Mydriasis – grote lichtstijve pupil (afbeelding A)
  • Gestuwde sclerale bloedvaten – rood oogwit (afbeelding B)
  • Gegeneraliseerd corneaoedeem – blauw oog (afbeelding C)
  • Bij de chronische vorm wordt het oog groter, buphthalmus

Vormen van glaucoom

  • Acuut
  • Chronisch
  • Secundair verhoogde druk t.g.v. andere oogaandoening, bijvoorbeeld na lensluxatie / chronische uveïtis / neoplasie
  • Primair neurodegeneratie, meestal met verhoogde oogdruk door probleem met de afvoer in iridocorneale hoek

Verschillende vormen van primair glaucoom humaan worden in animatiefilmpjes in beeld gebracht op oogartsen.nl. Onderaan de site in filmpje 3 (Glaucoma: Primary Open Angle) wordt de productie van oogvocht in het straallichaam en de afvoer via de iridocorneale hoek uitgelegd. Verschillende vormen komen ook bij huisdieren voor, maar de verdeling is anders en de reacties op behandelingen zijn diersoort specifiek.

Prognose

Primair – treedt vaak acuut op en is net als bij mensen niet te genezen. Wel kan bij 
snel ingrijpen (binnen 24 uur) soms een deel van het zicht weer terug worden gekregen. Met medicatie en/of operatie wordt geprobeerd de oogdruk te controleren, het oog zo lang mogelijk stabiel en bovenal pijnvrij te houden. Bij primair glaucoom loopt het andere (goede) oog ook gevaar en wordt aangeraden preventief te behandelen.

Bij secundair glaucoom is het belangrijk de oogaandoening op te sporen die tot de verhoogde oogdruk heeft geleid. Door die oorzaak weg te nemen of te controleren, 
is het in sommige gevallen mogelijk het secundair glaucoom op te lossen.

Bij katten is glaucoom in 90% van de gevallen secundair en chronisch. Door dit chronische karakter is het zicht meestal niet meer te verbeteren. Wel kan de druk in sommige gevallen verbeteren na het controleren van de primaire oorzaak. Door de chronische vorm is er minder haast bij een gedetailleerd oogonderzoek.

Als bij een hond met primair glaucoom ook het tweede oog blind wordt, kan de hond in veel gevallen nog steeds een dierwaardig bestaan hebben. Eigenaren kunnen online een boekje bestellen met praktische tips van een dierenarts en eigenaren op mijnhondisblind.nl.

Behandeling

Dorzoglau (werkzame stof dorzolamide) is begin 2024 het enige geregistreerde Europese diergeneesmiddel met indicatie glaucoom. Humaan is er nog een aantal beschikbare oogdruppels waarmee gecombineerd kan worden, indien nodig. Bij een chronisch blind en pijnlijk oog is enucleatie of evisceratie nog steeds een goede en diervriendelijke oplossing. Door het verwijderde oog op te sturen voor histopathologisch onderzoek kan secundair glaucoom verder worden uitgesloten.

Wanneer doorsturen naar dierenarts gespecialiseerd in oogheelkunde?
Als de oorzaak van de blindheid onduidelijk is en een gedetailleerd oogonderzoek nodig is. Een dierenarts gespecialiseerd in oogheelkunde is op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen en kan adviseren welke therapie het beste past. Het is niet zo dat alles wat (humaan) mogelijk is, ook het beste is voor ieder huisdier.

SPOED

De eerste 24 uur zijn cruciaal voor het behoud van (een deel van) het zicht en het oog.

Acuut primair glaucoom = SPOED
Lensluxatie met of zonder te hoge oogdruk = SPOED
Acuut blind oog = SPOED

Bij SPOED is er binnen 12 uur intercollegiaal overleg mogelijk met de dienstdoende dierenarts gespecialiseerd in oogheelkunde. In Nederland is beschikbaarheid landelijk geregeld. Oog­patiënten worden nooit in de nacht geopereerd. Wondverzorging na trauma gebeurt het beste binnen 24 uur. Indien een wond in of bij het oog niet kan wachten tot de volgende morgen, is de wond te groot en niet geschikt voor microchirurgische verzorging.